GÜNCELLENMİŞ TÜRKİYE SİSMİK TEHLİKE HARİTASINA GÖRE DASK DEPREM SİGORTASI FİYATLANDIRMA SİSTEMİNİN ÖN DEĞERLENDİRMESİ
Türkiye sismik tehlike haritası Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından desteklenen UDAP-Ç-13-06 kodlu proje kapsamında güncellenmiştir. Söz konusu proje Türkiye’de son 20 yıl içinde gerçekleştirilmiş ulusal (ör., DLH, 2008) ve uluslararası (ör., GSHAP - http://seismo.ethz.ch/GSHAP; SESAME-http://wija.ija.csic.es/gt/earthquakes/MapaESC.htm; SHARE-http://www.share-eu.org; EMME-http://www.emme-gem.org/) sismik tehlike projelerinden elde edilen bilgi birikimini, Türkiye Sismo-Tektonik Haritası (MTA Genel Müdürlüğü) projesinden elde edilen diri fay ve aletsel deprem kataloğu veri tabanını kullanmıştır. Tarihsel deprem kataloğu GEM Tarihsel Deprem Kataloğu (http://www.globalquakemodel.org/what/seismic-hazard/historical-catalogue), SHARE ve EMME projelerinde kullanılan tarihsel deprem katalogları kullanılarak derlemiştir. İhtimal hesaplarına dayalı (olasılıksal) sismik tehlike yöntemi kullanılarak elde edilen güncellenmiş sismik tehlike haritası en büyük yer ivmesi (PGA), en büyük yer hızı (PGV), T=0.2s ve T = 1.0s spektral ivme (Sa) değerlerinin Türkiye kara sınırları içindeki dağılımlarını referans kaya zemin (VS30 = 760 m/s) için 43 yıl, 72 yıl, 475 yıl ve 2475 yıl tekrar sürelerini dikkate alarak vermektedir. Bu kapsamda, 1996 yılından beri resmen yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri haritası kullanılarak hesaplanan deprem riski (hasar / kayıp) ve bu riske bağlı sigorta fiyatlandırmasında bir güncellemeye gidilmesi söz konusudur.
Yukarıda belirtilen husus dikkate alınarak Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) ve Türkiye Deprem Vakfı (TDV) arasında imzalanan bir sözleşme ile “Güncellenmiş Türkiye Sismik Tehlike Haritasına göre DASK Deprem Sigortası Fiyatlandırma Sisteminin Ön Değerlendirmesi” adlı bir proje gerçekleştirilmiştir. Proje üç temel safhadan oluşmuştur. İlk safha, dünyada deprem afetinden dolayı oluşan yapısal ve mali hasar ve bunun sonucunda deprem sigortası fiyatlandırmasına ilişkin yöntemlerin tespit edilmesi ile ilgili geniş bir literatür taramasını içermiştir. İkinci ve üçüncü safhalar ise söz konusu literatür taraması sonucunda önerilen yapısal ve mali hasar yöntemlerinin İstanbul ve ülke genelinde pilot uygulamaları ve bu çalışmaların gene Türkiye deprem sigorta fiyatlarına etkileriyle ilgilidir. Proje, bir anlamda DASK deprem sigortası fiyat sisteminin güncellemesi için yapılması muhtemel detaylı çalışmalar için ulusal akademik ve profesyonel kapasiteyi gösteren bir içeriğe sahiptir.
Projeye katılan uzman ekip:
Prof. Dr. Mustafa Erdik (Boğaziçi Üniversitesi ve Türkiye Deprem Vakfı)
Prof. Dr. Sinan Akkar (Boğaziçi Üniversitesi – Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı)
Prof. Dr. Altuğ Erberik (Orta Doğu Teknik Üniversitesi – İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı)
Prof. Engin İhsan Bal (Earthquake Resistant Structures and Promising Groningen, Hollanda)
Dr. Öğretim Üyesi Karin Şeşetyan (Boğaziçi Üniversitesi – Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı)
Dr. Öğretim Üyesi B. Özer Ay (Orta Doğu Teknik Üniversitesi – Mimarlık Bölümü)
Dr. Mine Betül Demircioğlu Tümsa (Deprem Araştırma ve Mühendisliği A.Ş.)